تعطیلات دو هفته‌ای؛ چالش اقتصاد ایران

بهترین فرصتی که می‌توانستیم کرونا را مدیریت کنیم تا کمترین تبعات اقتصادی و تبعات منفی را به کسب‌وکارها وارد کند،‌ همان تعطیلات نوروز بود. خود به خود در تعطیلات عید نوروز بیش از ۶۰ تا ۷۰ درصد کسب‌وکارها همیشه تعطیل هستند و ما می‌توانستیم در همین تعطیلات ۱۵ روزه کشور را قرنطینه کنیم و چون فوتی‌های ناشی از کرونا به کمتر از 60 نفر در روز رسیده بود اگر قرنطینه می‌شد احتمال داشت حتی فوتی‌ها به زیر 20 نفر در روز هم برسد و با شروع سال جدید از ۱۵ فروردین به بعد، با کمی مراعات و هشدارهای لازم کسب‌وکارها می‌توانستند فعالیت خودشان را ادامه دامه بدهند. این حداقل‌ترین تصمیم‌گیری‌ای بود که در شرایط عادی می‌توانست گرفته شود، اما متوجه نمی‌شوم چرا ۱۵ روز تعطیلات کشور را قرنطینه نکردیم و مردم به صورت پرحجم به مسافرت رفتند و در آن ۱۵ روز ۷۰ درصد کسب‌وکارها هم تعطیل بود و بعد از این ۱۴ فروردین هم دو یا سه روز هم ادارات و هم بخش خصوصی مراسم دید و بازدید انجام و باعث شیوع بیشتر کرونا شد،‌ حالا هم می‌خواهند مشاغل گروه‌های ۲ و ۳ و ۴ را دو هفته تعطیل کنند، مفهوم این تصمیم این است که در مجموع یک ماه کسب‌وکارها تعطیل خواهند شد و تعطیلی یک ماهه در این شرایط وخیم اقتصادی که بسیاری از بنگاه‌ها به دلیل کاهش قدرت خرید مردم موجودی انبارشان افزایش پیدا کرده و درآمد آنها هم راکد شده است هرچند که تعداد محدودی در دوران کرونا فروش با ثباتی داشته‌اند. در این شرایط سیاست‌گذاری که مدیریت این مساله را در دست دارد باید به مردم و کارشناسان اقتصادی و اجتماعی ایران پاسخ بدهد که دلیل این تصمیم چیست؟ باید بگویند چه شد که ۱۵ روز فرصت طلایی‌ای را که ۶۰ تا ۷۰ درصد کسب‌و‌کار هم تعطیل بودند، از دست دادیم؟ حالا که کسب‌وکارها می‌خواهند بعد از دو هفته تعطیلات شروع به کار کنند به دلیل گسترش کرونا و افزایش فوتی‌ها و سرایت‌ها دوباره باید همه کشور به تعطیلی و قرنطینه فرو برود که بزرگترین ضربه را به کسب‌وکارها وارد کرده که در سال‌های اخیر هم به دلیل تحریم‌ها و کاهش قدرت خرید مردم آسیب‌‌دیده است. چه کسی امروز پاسخگوی زیان‌های این کسب‌وکارها خواهد بود؟ علاوه بر اینکه افراد شاغل و حقوق‌بگیر در این مشاغل زندگی‌شان تعطیل خواهد شد، یعنی وقتی کشور به تعطیلی می‌رود کارمندان و کارگران مجبور به خانه‌نشینی می‌شوند و بار سنگینی در این شرایط اقتصادی به مردم وارد می‌شود، ۷۰ درصد مردم ایران در شرایط سخت اقتصادی به سر می‌برند و پس‌اندازی هم ندارند و با حقوق همان روز زندگی‌شان را می‌گذرانند حالا هم باید دو هفته تعطیلی اجباری را متحمل شوند. با این تعطیلات حالا عملا یک ماه کشور تعطیل شده است! بسیاری از حقوق‌بگیران در بخش خصوصی و آزاد یک ماه است که دستمزد دریافت نکرده‌اند. البته این تعطیلی‌ها برای سه میلیون کارمند دولت که با خانه‌نشینی هم حقوقشان را دریافت خواهند کرد، لذت‌بخش است، اما زندگی 17 یا 18 میلیون کارگر و فعال در بخش خصوصی به روز سیاه خواهد نشست. هیچ برآوردی هم از خسارت‌های وارده به کسب‌وکارهایی که از تعطیلات آسیب می‌بینند وجود ندارد، تولید ملی ناخالص ایران سال گذشته بالغ بر دو هزار و پانصد هزار میلیارد تومان بوده است که 70 درصد آن تقاضای مصرفی بخش خصوصی است، در حدود پنج تا 10 درصد آن هم سرمایه‌گذاری بخش خصوصی است و عملا زمانیکه کسب‌وکارها تعطیل می‌شود به شدت تقاضای مصرف و هزینه‌های مصرفی بخش خصوصی کاهش می‌یابد، یعنی 70 درصد 2500 هزار میلیارد تومان با مشکل مواجه می‌شود. یعنی کسی قرار بوده کالایی را خرید کند حالا باید دو هفته صبر کند و این باعث آسیب به تولید ناخالص داخلی است.