فروش فولاد، گوی سبقت را از خودرو ربود

با افزایش حدود 50درصدی نرخ تورم در سال 1399 و همچنین رشد نرخ ارز، ارزش ریالی فروش شرکت‌های فولادی بورسی نیز اغلب در حدود دو برابر رشد داشته است. این رشد دو برابری در فروش درحالی صورت گرفته که اغلب واحدهای فولادی رشد چندانی در حجم تولیدات و یا طرح توسعه‌ای به لحاظ تنوع تولیدات نداشته و تنها این رشد حاصل افزایش قیمت محصولات و ناشی از تورم بوده است. رشد ارزش فروش در شرکت‌های فولادی درحالی صورت‌گرفته که اغلب واحدها از انرژی ارزان و همچنین مواد اولیه با قیمت‌های ریالی برخوردار بوده و محصول نهایی را با قیمت‌های دلاری به فروش می‌رسانند به‌گونه‌ای‌که سود بیشتر نصیب شرکت‌هایی بوده که موفق شده‌اند سهمی در بازارهای جهانی داشته و فروش دلاری داشته باشند. این موضوع باعث شده تا میزان فروش شرکت‌های ایرانی با شرکت‌های چندملیتی حاضر در عرصه بین‌الملل برابری داشته و در برخی نمونه‌ها بیشتر هم باشد این درحالی‌ست که شرکت‌های بین‌المللی اغلب هزینه‌های انرژی و مواد اولیه را با قیمت‌های دلاری تأمین کرده و همچنین رقم حقوق و دستمزد نیز با ایران مقایسه‌پذیر نیست. باتوجه‌به اینکه کارشناسان مدت‌هاست نسبت‌به غفلت سرمایه‌گذاری در بخش معدن هشدار می‌دهند، باید دید دولت سرمایه‌گذاران را به سرمایه‌گذاری در این بخش تشویق کرده و شرکت‌هایی را که تمایل به داشتن معادن دارند را حمایت می‌کند و یا می‌تواند این حجم از فروش و سودآوری شرکت‌های فولادی را به سرمایه‌گذاری در بخش هایتک و نانو سوق دهد. علاوه‌بر کمبود سرمایه‌گذاری در بخش معدن که در سال‌های اخیر به دلیل سخت‌گیری‌ها در صادرات حادث‌شده، زنجیره فولاد همچنان از کمبود آهن اسفنجی و مدیریت ناصحیح در تأمین پیوسته خوراک زنجیره فولاد نیز رنج می‌برد و همواره بخشی‌از این زنجیره به دلیل تأمین ارز دولت فربه‌تر شده و بخشی دیگر به دلایل مختلف تحت فشار واقع می‌شود .سال گذشته فولاد خوزستان در حدود 30هزار میلیارد تومان فروش داشته این درحالی‌ست که فروش این شرکت در سال 1398 حدود 15هزار میلیارد تومان بوده است. همچنین ذوب‌آهن اصفهان نیز سال گذشته موفق به کسب درآمد فروش 20هزار میلیارد تومانی شده که نسبت به سال قبل دو برابر رشد داشته است. فولاد خراسان نیز سال 1399 حدود 7هزار میلیارد تومان فروش داشته که در سال 1398 این رقم معادل 4/4هزار میلیارد تومان بوده است. فولاد ارفع و فولاد آلیاژی ایران نیز در سال 1399 هر یک به ترتیب 6/9و 6/3هزار میلیارد تومان درآمد حاصل‌از فروش داشته‌اند. میزان فروش فولاد مبارکه اصفهان در سال 1399 معادل 76هزار میلیارد تومان بوده، این درحالی‌ست که در سال قبل (1398) این رقم حدود 39هزار میلیارد تومان بوده است. آمارهای فروش شرکت‌های فولادی وقتی جذابیت پیدا می‌کند که با میزان فروش شرکت‌های خودرویی با این حجم از حمایت مقایسه شود، شرکت ایران خودرو در سال گذشته 43هزار میلیارد تومان، پارس‌خودرو 38هزار میلیارد تومان و سایپا 16هزار میلیارد تومان درآمد حاصل از فروش داشتند. این درحالی‌ست که فولاد مبارکه به تنهایی 76هزار میلیارد تومان فروش داشته است. با نگاهی به آمارهای صنایع مختلف مشخص است که دست حمایتی دولت در صنایع گاه تأثیر سوء داشته و در حوزه خودرو با وجود نگاه ویژه و حمایت صددرصدی نتوانسته آنطور که باید رشد داشته باشد. البته باید دید با حذف یارانه‌های انرژی و یا پلکانی شدن آنها، صنعت فولاد تا چه حد می‌تواند خود را با دنیا وفق دهد و باز هم این صنعت سودآور خواهد بود.