سرنوشت انتخابات در گرو آرای خاکستری

در ایران نفس شرکت در انتخابات جنبه سیاسی پیدا کرده است؛ این درست است که انتخابات، یک امر سیاسی است اما در اینجا زمانی که ما صف‌های طولانی شرکت‌کنندگان را داشته باشیم موضوع سیاسی‌تر می‌شود؛ این مقوله‌ای خاص و نیازمند نگاهی ویژه است. حضور مردم پای صندوق رای در کشور ما بسیار نوسان داشته و تابع احساسات است؛ به دلیل جو هیجانی حاکم بر فضای سیاسی در ایام انتخابات و وعده‌هایی که نامزدها مطرح می‌کنند و گاهی هم شاهد کاهش مشارکت هستیم که ناشی از سرخوردگی‌هایی است که حس می‌کنند رای آنها تاثیری در زندگی عادی ندارد. بنابراین این موضوع، یک بحث ارزشی نیست؛ مهم این است که مردم چقدر از روی آگاهی سیاسی در انتخابات شرکت می‌کنند؛ یعنی اینکه تا چه حد می‌دانند آرایشان در کدام بخش از زندگی و سرنوشت آنها تاثیرگذار است. بخش مهمی از آرا که «خاکستری» تلقی می‌شوند، متعلق به بسیاری از فرهیختگان و تحصیل‌کردگان و کسانی است که به سرنوشت خود حساسیت دارند. امروز شاهدیم که این آرا متاسفانه با نوعی سرخوردگی روبرو هستند و انتظارات‌شان برآورده نشده است. جریان اصلاح‌طلب تلاش کرده در زمان‌هایی این امید و باور را در صاحبان آرای خاکستری بوجود آورد که آمدن پای صندوق می‌تواند به اصلاحات ریشه‌ای در سیستم حاکم بر جامعه در جهت منافع مردم و برآوردن مطالبات اجتماعی کمک کند؛ همچنین سعی کرده این امید را ایجاد کند اما ما در هر دوره‌ای با رفتارهای صورت گرفته، شاهد کاهش این امیدواری بوده‌ایم. اما دولت آقای روحانی با وجود اینکه منادی حضور و حل‌وفصل مسائل بین‌المللی و توافق هسته‌ای بود، اما چالش‌های داخلی که برایشان ایجاد کردند، دست به دست چالش‌های جمهوریخواهان آمریکا داد و عملا نتوانست بخشی جزئی از شعارهای داده شده را محقق کند؛ معتقدم باید در بحث مشارکت، به‌ویژه مشارکت آرای خاکستری، متوجه باشیم که تا چه اندازه توانسته‌ایم انتظارات مردم را از نهاد و شخص رئیس جمهوری برآورده کنیم که حالا انتظار داشته باشیم مردم در انتخابات شرکت کنند. بنابراین اگر منظور از مشارکت حداکثری، آرای خاکستری هستند، صاحبان آن منتظر اتفاق جدیدی هستند؛ به طور نمونه یک تغییر جهت‌هایی ببیند؛ اما بخش دیگری از آرا متعلق به مردمی است که امور جاری را می‌بینند یا به دلیل حضور نامزدهایی مرتبط با شوراهای شهر و روستا هستند. اینها طبیعتا پای صندوق می‌آیند و آرای کمی هم ندارند اما باید بدانیم که عمق سیاسی این آرا قابل مقایسه با آرای خاکستری نیست و این تفاوت را باید جدی گرفت. باید حرکتی جدی صورت گیرد و قول‌های بسیار جدی از طرف نظام داده شود. باید زمینه‌ای ایجاد و امیدواری حاصل شود تا مردم در انتخابات شرکت کنند و گرنه احتمالا از این بخش از آرا خبر چندانی نخواهد بود. هرچند آرای مردم عادی کشور تحت تاثیر انتخابات شوراها، به میدان خواهند آمد؛ اما اگر این تفاوت‌ها را نادیده بگیریم، در آینده خسارت خواهیم دید.