امیدها به احیای برجام

مقامات ارشد طرف‌‌های توافق هسته‌‌ای شامل ایران، فرانسه، آلمان، انگلیس، روسیه، چین و اتحادیه اروپا به همراه مقام‌‌های ارشد آمریکا قرار است از روز سه‌‌شنبه هفته جاری برای بحث درباره برجام در پایتخت اتریش گرد هم جمع شوند. در این میان ایران هرگونه گفت ‌وگوی مستقیم با ایالات متحده آمریکا درخصــوص مسائــل هستـه ‌ای را غیر ضروری دانسته اما با این حال، نمایندگان هر دو کشور در این جلسه حاضر خواهند بود. این نخستین دیدار رو در رو میان مقام ‌های ایران و ایالات متحده آمریکا از اواخر سال ۲۰۱۷ به شمار می‌آید. چند‌ماه پس از آن دولت دونالد ترامپ به طور یکجانبه از توافق هسته‌‌ای خارج شد و کار را برای تمامی طرفین سخت کرد. مجموعه موضع گیری‌ها و واکنش‌ها درخصوص نشست اخیر نشان می‌دهد که طرح‌های خوبی برای احیای برجام مطرح شده است و طرفین در کمیسیون برجام حاضر شده‌اند در این خصوص صحبت‌های یکدیگر را بشنوند که خود یک گام مثبت مهم است. خوش بینی و بدبینی به صورت شفاف‌تر در جلسه آتی شکل می‌گیرد زیرا مواضع ایران و آمریکا نیز شنیده می‌شود زیرا هنوز در مواضع ابهاماتی وجود دارد. در این میان باید توجه داشت که برخی موضع‌گیری‌ها در آمریکا نیز در همین یکی دو روز اخیر در خصوص جلسه کمیسیون مشترک برجام گرفته شد که جنبه مثبت داشتند که در ورای آن صحبت‌ها ممکن است یکی از دلایل تغییر نگرش توافق ایران و چین باشد اما این متغیر اصلی و تاثیرگذار در این عرصه نیست زیرا آمریکا و چین به خوبی آگاه هستند که اگر برجام احیا نشود و اگر FATF تصویب نشود تا زمینه برای تعامل مالی و بانکی ایران با جهان مهیا شود، اجرایی شدن تفاهم نامه همکاری تجاری ایران و چین سخت خواهد شد و با احیای برجام است که این مسیر می‌تواند بسیار مفیدتر برای ایران باشد. مشخصا در این روزها ایران، اروپا و ایالات متحده این اراده را دارند که برجام را احیا کنند زیرا بدون برجام نمی‌توان تنش‌ها در منطقه و عرصه بین‌المللی را مدیریت و کنترل کرد و این مورد پذیرش هیچ کدام از دولت‌ها نیست. دولت جدید آمریکا شاید سیاست فشار حداکثری را شکست خورده بداند اما به خوبی می‌داند که اگر بخواهد فشار هدفمند را جایگزین آن کند و تنش‌ها میان خود و ایران را کنترل کند، چاره‌ای جز پذیرش و بازگشت به برجام را ندارد. می‌توان به نشست روز سه شنبه برای احیای برجام نسبت به گذشته بیشتر امیدوار بود و بیشتر به نتیجه رسیدن آن خوش بین بود اما باز هم باید تا آن روز صبر کرد و نتایج جلسه را مشاهده کرد. مشخصا این یک آغاز است و جلسات دیگری نیز برگزار خواهد شد تا به جمع بندی بتوان رسید و شاید در آینده یک توافق صورت گیرد.