کرونا و گردشگری پیروز نوروز 1400

این در حالی است که مردم و مسئولان از تجارب عادی انگاری شرایط در اردیبهشت و خرداد سال گذشته درس نگرفته بودند. در روزهایی که با همه هشدارها، «فاصله گذاری اجتماعی» جای خود را به «فاصله گذاری هوشمند» داد و دولت خیلی زود متوجه شکست این طرح با افزایش آمار کرونا در روزهای پایانی خرداد شد. با این حال نوروز 1400 سال نیز به پایان رسید و به رغم چرخش ویروس کرونای جهش یافته، امسال حماسه سال گذشته و پایبندی مردم به شعار «درخانه بمانیم» تکرار نشد و مردمی که از سیاست های یک بام و دوهوای دولت و تقابل «جان» و «نان» خسته شده بودند، راهی سفر و برپایی دورهمی‌ها شدند. در این شرایطی که سخنگوی وزارت بهداشت اعلام کرده که در روز ۱۳ فروردین دورهمی و تجمع در بوستان‌ها و فضاهای سبز ممنوع است. با این حال خبرگزاری صدا و سیما نوشت که برخی شهروندان در کنار اتوبان همت در غرب شهر تهران تجمع کرده‌اند. این خبرگزاری درعین حال گزارش‌هایی از جلوگیری از ورود شهروندان به پارک‌ها منتشر کرده است. موج چهارم کرونا فرا رسیده است، با این تفاوت که این موج به همراه ویروس جهش یافته‌ای است که 30 برابر قدرت انتقال سریع و مرگ و میر بیشتری دارد. آمار رسمی وزارت بهداشت و درمان نیز این موضوع را تایید می‌کند و در روزهایی که مسئولان برنامه‌ای برای واکسیناسیون عمومی ندارند و دلخوش به رعایت پروتکل‌ها از سوی مردم هستند، سال سختی پیش روی وزارت بهداشت و میلیون‌ها نفر در ایرانی است که بنا بر آمار سازمان نظام پزشکی فقط یک درصد آنها واکسینه شده‌اند. همان طور که سیما لاری، سخنگوی وزارت بهداشت، روز ۱۳ فروردین خبر داد که «تعداد جان‌باختگان کرونا از پنج شنبه (12 فروردین) تا جمعه (13 فروردین) به ۱۱۷ نفر رسید. او گفت که در این مدت ۱۱ هزار و ۶۶۰ بیمار جدید مبتلا به کرونا شناسایی شدند.» پیش از سفرهای نوروزی آمار متوسط مبتلایان روزانه حدود هفت هزار نفر و آمار جان باختگان حدود ۸۰ نفر بود.

گشت و گذار ۱۵ هزار بیمار کرونامثبت

این آمار زمانی رنگ و بوی ترسناک‌تری به خود می‌گیرد که وزارت بهداشت و درمان اعلام کرده که ۱۵ هزار بیمار کرونامثبت در تعطیلی‌های نوروز با وجود اینکه می‌دانستند که مبتلا به کرونا هستند، به سفر و دید و بازدید رفتند و موج شدند که ویروس در سراسر ایران منتشر شود. این وزارتخانه همچنین اعلام کرد که «کد ملی همه این افراد را در اختیار داریم و رهگیری می‌کنیم و متناسب با اقدام آنها که تضییع حقوق دیگران هست برخورد می‌شود.»

تخت‌ها در حال پر شدن است

در همین حال سعید نمکی، وزیر بهداشت، در نوشته‌ای با اشاره به اجرا نشدن پیشنهادهای این وزارتخانه برای جلوگیری از سفرهای نوروزی افزود: «روزهای سختی در پیش است.» او اضافه کرد: «اقتصاد گردشگری اهمیت دارد ولی سرمایه اجتماعی نظام سلامت و هزینه‌های شیوع مجدد بیماری و اثراتش بر اقتصاد خرد و کلان کشور نیز بی‌اهمیت نیست.» روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی خسته و دل‌شکسته و به شدت نگرانند و بیماران در حال افزایش و تخت‌ها در حال پر شدن است.» او همچنین از صف‌های تهیه ارزاق توسط مردم گلایه کرد و آن را موجب افزایش شمار بیماران دانست. این گفته‌های وزیر بهداشت در شرایطی است که وزارت میراث فرهنگی که تحمل زیان بیشتر را نداشت و بسیاری از مراکز گردشگری مانند هتل‌ها در یک سال گذشته برای فرار از ورشکستگی محلی برای سپری کردن دوران نقاهت بیماران کرونایی شده بودند، قصد داشت که به هر نحوی نوروز 1400 همراه با سفر باشد. در این راستا انجام سفرهای نوروز ۱۴۰۰در قالب تورهای مسافرتی و نیز با رزرو مراکز اقامتی دارای مجوز در شهرهای آبی و زرد بلامانع شد. موضوعی که خیلی زود موجب تغییر رنگ بسیاری از شهرها به زرد و قرمز شد.

دو برابر شدن مرگ و میر

بر اساس جدیــدتریــن نقشه کرونا، تعداد شهرستان‌های قرمز در ایران به ۴۶ و نارنجی به ۱۱۹ شهر افزایش یافته است. ۹ کلانشهر و شهر بزرگ تهران، اصفهان، تبریز، مشهد، سمنان، قم، سنندج، گرگان و ساری نیز در وضعیت نارنجی قرار گرفته‌اند. در همین حال ناهید خداکرمی، رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران، گفت که تعداد جان‌باختگان کرونا در این شهر در اواسط اسفند به ۱۵ نفر رسیده بود، اما روز۱۰ فروردین به ۳۸ نفر و روز ۱۱ فروردین به ۳۰ نفر رسید. به گفته خداکرمی، تاکنون ۲۵ هزار و ۱۵۰نفر در تهران بر اثر کرونا جان خود را از دست داده‌اند. سعید خال، مدیرعامل سازمان بهشت زهرا، نیز از افزایش جان‌باختگان نسبت به اسفند ماه خبر داد. او در عین حال گفت که تعداد جان‌باختگان در هفته اول فروردین ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل ۲۷ درصد کاهش یافته است. به گفته مدیرعامل بهشت زهرا، جان‌باختگان کرونا در هفته اول سال گذشته ١٩٩٣ نفر و در هفته اول امسال ١٤٨٣ نفر بوده است. روز جمعه همچنین صالح طبری، رئیس مرکز فوریت‌های پزشکی مازندران، گفت که تعداد بیماران بستری‌شده مبتلا به کرونا از ۲۵ اسفند ۹۹ تاکنون ۸۰ درصد اضافه شده است.

وزارت بهداشت تنها افتاده است

در ایــن رابــطه رئــیس کمیــته کشوری اپیدمیولوژی کووید- 19 بــه «آرمان ملی» می‌گوید: متــاسفانه به علت سیاست‌های نادرست، ما شاهد بالا رفتن آمار بستری‌ها هستیم و بعد از هفته‌ها باز هم تعداد مرگ و میر بالاتر رفته است. حمید سوری باور دارد که این زنگ خطر بزرگی برای فائق آمدن بر اپیدمی است و باید سیاست‌های همسو و همگرایی را اتخاذ شود. او در ادامه خاطرنشان کرد: ما از حدود دو ماه و نیم پیش ویروس کرونای نوع انگلیسی را در خوزستان داشتیم و تلاش‌های زیادی صورت گرفت تا سرعت انتقال بیماری به سایر نقاط کشور کنترل شود، ولی سفرهایی که در درون سایر استان‌ها انجام گرفت، الگوی اپیدمی را تغییر داد و شرایط را بسیار ناگوار کرد. بنابراین برای اینکه بتوانیم در سال ۱۴۰۰ چشم‌انداز مناسبی اتخاذ کنیم باید در سیاست‌های اعلامی دقت نظر داشته باشیم تا این سیاست‌ها در راستای کاهش مرگ و میر و کاهش اپیدمی باشد.

حمید سوری با اشاره به اینکه کنترل اپیدمی تنها برعهده وزارت بهداشت نیست، می‌افزاید: تا زمانی که همه سازمان‌های کشور که به طور مستقیم و غیرمستقیم با این بیماری ارتباط دارند، آرایش رزمی نگیرند، کنترل بیماری امکان پذیر نیست. بیش از ۴۰۰ روز از تشکیل ستاد «ملی» مقابله با کرونا گذشته اما متاسفانه هنوز برنامه‌هایی برای تخریب اپیدمی طراحی نشده است. ما هنوز هم در کشور صف مرغ داریم و سفرها بدون حساب و کتاب انجام می‌شوند. آنچه گفته می‌شود با اصول علمی کنترل اپیدمی کاملا مغایرت دارد. متاسفانه پشت سر این تصمیمات فکری قوی نیست و این موارد باعث می‌شود مردم کمتر از سیاست‌ها تمکین کنند و پروتکل‌ها را جدی نگیرند و این به نفع جامعه نیست. سازمان‌ها و ارگان‌ها به غیر از وزارت بهداشت حتی ۵۰ درصد از ظرفیت و امکانات و تجهیزات خود را به کار نگرفته‌اند، در حالی که همکاران ما در حوزه بهداشت و درمان در نوروز حتی به مرخصی نرفتند. باید در سال ۱۴۰۰ اشتباهات گذشته خود را مرور کنیم و درس بگیریم تا از تکرار آنها جلوگیری شود و گرفتار موج چهارم کرونا در گوشه رینگ نشویم.

چرا طرح شهیــد سلیمـانی را جدی نگرفتیم!

مثلا طرح شهید سلیمانی یکی از موفق‌ترین طرح‌ها بود و به دنبال این طرح ۸۰ درصدکاهش بستری داشتیم، کدام برنامه تا این حد موفق بود چرا این را جدی نمی‌گیریم و از آن حمایت نمی‌کنیم؟ به نظر می‌رسد حوزه سلامت تنها شده و وقتی به لایه‌های اجرایی درونی حوزه سلامت ورود می‌کنیم آنها هم خسته‌اند و بار ناشی از اپیدمی را تمام قوا بردوش گرفته‌اند.

200 میلیون دوز واکسن نیاز داریم

وی در رابطه با واکسیناسیون نیز خاطرنشان کرد: متاسفانه من در اواخر سال نیز گفتم که به جای سه میلیون دوز ۶۰ هزار دوز واکسن ظرف ۴۱ روز تزریق شده و نظام پزشکی چند روز پیش اعلام کرد که کمتر از یک درصد از جمعیت واکسینه شده‌اند. با این حال طبیعی است که واکسیناسیون یکی از اقدامات مهم در قطع زنجیره انتقال و کنترل اپیدمی است هر چند که واکسن‌های موجود هیچ یک هنوز تایید قطعی نشده‌اند و مصونیت کامل نمی‌دهند. معنی واکسیناسیون این نیست که اگر واکسیناسیون در کشور اجرا کنیم از فردا زندگی عادی خواهد شد، طبیعتا باید در کنار سایر اقداماتی که انجام می‌شود واکسیناسیون نیز انجام بگیرد. متاسفانه تولید واکسن در دنیا بسیار بسیار کمتر از تقاضای آن است و کشورهای ثروتمند که در بازار جهانی قدرت دارند، در این زمینه ورود می‌کنند. سازمان جهانی بهداشت به شدت بر بی‌عدالتی توزیع واکسن در سطح جهان معترض است در کشور ما نیز مشکلات سیاسی و اقتصادی وجود دارد. به جهت تعاملات بین‌المللی و محدودیت‌هایی که وجود دارد هنوز موفق به تامین واکسن برای همه مردم نشده‌ایم. سیاست‌های اولویت بندی واکسن ما نیز اشتباه است اولویت بندی ما باید بر اساس گروه‌های خطر باشد، ما بیشتر نگران ابتلای کسانی هستیم که احتمال مرگ و بستری بالاتری دارند. نباید به این واکسیناسیون قطره چکانی بسنده کرد مسئولين امر در کشور از وزارت خارجه تا سایر مسئولين باید اولویت خود را در تهیه واکسن برای مردم قرار بدهند و کشور ما در این زمینه چندان موفق عمل نکرده است. معذوریت‌های بین المللی و نابرابری عرضه و تقاضا کشور‌های زیادی را در مخمصه تهیه واکسن قرار داده است. تا زمانی که اپیدمی وجود داشته باشد تزریق هر چند وقت یکبار باید انجام شود واکسن خیلی کارساز نخواهد بود، نیاز ما به واکسن سالی ۲۰۰میلیون دوز است ولی هنوز یک درصد آن را وارد نکرده‌ایم.