گفت وگو، تنها راه ؛ - ژاپن ميانجي مي‌شود
آرمـــان مـــلــی
علیـرضا پـورحسیــن: نخسـت‌وزیر ژاپـن، اولیـن رهبر خارجی خواهد بود که در دوره ریاست‌جمهوری جو بایدن به واشنگتن سفر می‌کند. نشست آتی سران دو کشور آمریکا و ژاپن از سوی آنها فرصتی برای نمایش اتحاد خود به‌خصوص در مقابل کشورهایی مثل چین دانسته شده است. این دیدار هنوز نهایی نشده و ممکن است بنابر وضع همه‌‌گیری کرونا، به زمانی کمی دیرتر موکول شود. پیشتر سوگا در تماس تلفنی با بایدن در ماه ژانویه برای سفر به آمریکا ابراز علاقه کرده بود. برخی ابعاد این سفر زمانی مشخص می‌شود که رایزنی ظریف و همتای ژاپنی در خصوص برجام مورد کنکاش قرار می‌گیرد. در این رایزنی‌ها وزیر امور خارجه ژاپن ضمن تاکید بر یافتن راه‌هایی برای گسترش روابط دو کشور، حمایت ژاپن از برجام و انجام تعهدات همه طرف‌های این توافق را مورد تاکید قرار داد و ابراز امیدواری کرد با بهبود شرایط کرونایی، بتواند در آینده نزدیک به تهران سفر کند. مجموعه‌ای از صحبت‌ها که بار دیگر نام ژاپن را به عنوان میانجی بر سر زبان‌ها انداخت. در راستای بررسی این مساله «آرمان ملی» گفت‌وگویی با فریدون مجلسی، دیپلمات پیشین کشورمان داشته است که در ادامه می‌خوانید.
با توجه به گره ایجادشده در چند روز اخیر آیا باز هم میانجیگران وارد عرصه حل مشکل ایران و آمریکا شده‌اند؟
تصمیم سیاسی همواره با رعایت احوال مردم باید گرفته شود به این معنی که متصدیان امور مملکتی باید بدانند که چه چیزی به صلاح مردمشان است. باید توجه داشت مردم آمریکا در رنج گرانی و تحریم نیستند بلکه این مردم ایران هستند که به علت تحریم‌ها هر روز معیشت آنها سخت‌تر می‌شود. باید توجه کرد به چه علت ما آماده نیستیم درحالی‌که مردم ما زیر فشار هستند. این تحریم‌ها به ملت هر روز آسیب می‌زند و باید با یک نگاه واقع‌بینانه به مسائل نگاه شود. روز گذشته یک تفاهم برای سفر مقامات عالیرتبه ژاپن به ایران صورت گرفت و این سفر مهم است زیرا سومین قدرت بزرگ اقتصادی جهان و علاقه‌مند به بقای صلح هستند. قطعا یک تفاهماتی صورت گرفته که هم به ایران می‌آیند و هم قصد سفر به آمریکا را دارند. در دوره ترامپ نیز این میانجیگری صورت گرفت و سابقه‌دار است. یقینا ژاپن می‌خواهد میانجیگری کند تا صلح بار دیگر حکمفرما شود.
آیا اساسا دولت بایدن همچنان خواهان مذاکره است و چه سیاستی در این عرصه در پیش گرفته‌اند؟
دولت بایدن کماکان خواهان مذاکره با دولت روحانی است اما تمرکز بایدن روی جنبه حاکمیتی ایران است. البته در انتخابات سال ۹۲ و شعار کلید برای حل مشکلات، افکار عمومی در کشور به این ارزیابی رسیده بود که روحانی با استقلال عمل بیشتر، مجری نگاه‌ها و سیاست‌های خود خواهد بود در صورتی که اکنون پس از گذشت عمر دو دولت موانعی فعالیت‌های روحانی را محدود کرده است. همین نکته سبب شده هم ملت و هم بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای با محوریت ایالات‌متحده حساب جدی روی دولت روحانی باز نکنند. پس بایدن نه وقت‌کشی می‌کند تا دولت سیزدهم روی کار بیاید و نه عجله خواهد کرد تا پیش از پایان عمر دولت روحانی مذاکره و احیای برجام را عملی کند. از این رو رابرت مالی به‌درستی عنوان کرده که آمریکا به‌خاطر انتخابات ایران، روند مذاکرات و تحرکات دیپلماتیک خود را سریع یا کُند نمی‌کنند یا در مواضع دیگری عنوان کرده که تنها راه پیش رو مذاکره مستقیم ایران و ایالات‌متحده برای احیای برجام است یا در بخش دیگری از سخنان خود این‌گونه بیان می‌دارد که آمریکا امتیازات یکجانبه‌ای برای ایران تا زمان بازگشت از تمام اقدامات کاهش تعهدات برجامی نخواهد داد، چون تغییر
دولت‌ها تغییری در نگاه تهران ایجاد نخواهد کرد؛ بنابراین تمرکز بایدن مذاکره با نظام است.
موانع داخلی تا چه میزان کار را در گفت‌وگوها سخت خواهد کرد؟
ما اقداماتی در دوره خوب برجام در داخل کشور انجام دادیم که کار را سخت کرد. باید توجه داشت ایران و آمریکا به‌صورت رودررو با یکدیگر مشکلی ندارند و صرفا اختلافات در خاورمیانه است که کار را به اینجا کشانده است. باید توجه داشت اگر همین مسیر را ادامه دهیم احتمال بازگشت تحریم‌های بین‌المللی و حتی اقدام نظامی علیه ایران وجود دارد. همواره اختلافات ایران و آمریکا درباره کشور ثالث است. سال‌هاست این مشکل وجود دارد و باید این مساله را مدیریت کرد. این مدیریت توسط کشورهای دیگر اسلامی صورت گرفته است و ایران نیز باید اختلافات را به حداقل برساند. امروز باید پشت میز مذاکره نشست و به‌صراحت گفت که چه می‌خواهیم و چه انجام می‌دهیم. صرف گفت‌وگو می‌تواند بسیاری از مشکلات را حل کند. ما نباید فرصت ایجادشده را به ضرر خود تمام کنیم. نباید تصمیمات به‌گونه‌ای باشد که به ضرر مردم باشد و هر روز زندگی آنها را سخت‌تر کند. بسیاری از اختلافات منطقه‌ای امروز قابل حل است و برجام نیز می‌تواند مدیریت شود و کافی‌است شروعی در صحبت‌ها شکل گیرد و این امر با آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران در عمل می‌تواند شکل گیرد.
ارسال نظر