گروسی، حامل پیام‌های مهم برای ایران

رافائل گروسي، مديرکل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در درجه اول نماينده اتحاديه اروپا و آمريکا و بعد آژانس است. همچنين واسطه مذاکره بين ايران و غرب و حامل پيام‌هاي مهمي براي ايران است و از اين جهت سفرش به ايران از اهميت بسيار بالايي برخوردار است. تيم بايدن همگي بر اينکه بايد با ايران مذاکرات را آغاز کنند، متفق‌القولند که پيام قابل قبولي براي ايران است. پيشنهاد تشکيل 1+5 مساله پراهميتي است، همچنين برداشتن مکانيسم ماشه و اجازه ورود به ديپلمات‌هاي ايراني و خانواده‌هايشان همگي حکايت از اين مي‌کند که بايدن دارد با يک ديدگاه جديدي با ايران مواجه مي‌شود و سخنراني خود در کنفرانس امنيتي مونيخ را با اين جمله که ما برگشتيم و آمريکا به دنياي ديپلماسي قدم گذاشته شروع و به اين نکته که همه چالش‌هاي دنيا با ديپلماسي حل خواهد شد، تاکيد کرد. با توجه به گشايش نسبي که در روابط ايران و آمريکا حاصل شده به نظر مي‌رسد آقاي گروسي حامل پيام‌هاي مهمي براي ايران باشد و قابل پيش‌بيني است که تقريبا مي‌تواند مساله سه‌شنبه را به تاخير بيندازد و فرصت بيشتري به اروپايي‌ها و آمريکايي‌ها دهد. اکنون بستر روابط ما با آمريکا بسيار گسترده و هموار شده و ايران مي‌تواند در کنفرانس 1+5 شرکت کند. فراموش نکنيم که مذاکره هيچ تعهدي براي ايران به‌وجود نمي‌آورد. نکته ايران از اينکه تن به مذاکره نمي‌دهد در اين است که اگر بخواهد با اعضاي برجام وارد مذاکره شود، ممکن است تقاضاهايي خارج از مساله برجام مطرح شود. واقعيت اين است که راهي بهتر از مذاکره به شرط رعايت دقيق تعهدات وجود ندارد و هر آنچه غير از اين، شايد از جهت ديپلماسي نوين غيرمنطقي باشد. هرچند آمريکايي‌ها مي‌توانستند قدم‌هاي چشمگيرتري بردارند تا مقامات ما در برابر افکار عمومي بتوانند تعامل بيشتري نشان دهند؛ مثلا پول‌هاي بلوکه‌شده ايران را هم در آمريکا و هم در انگلستان و هم در کشورهاي ديگر مثل کره جنوبي آزاد کنند و در باغ سبزي نشان دهند تا مقامات ايران در برابر افکار عمومي و مخالفان بتوانند با دست پر ظاهر شوند. در عين حال معتقدم آقاي گروسي با دلسردي ايران را ترک نخواهد کرد و چون حامل پيام‌هاي مهمي است به احتمال زياد موضوع پروتکل الحاقي را به تاخير مي‌اندازند و اين فرصت را به اروپا و آمريکا خواهند داد، چون شرايط عادي نيست. يکي ديگر از امتيازاتي که براي ما حائز اهميت است، سياست بايدن نسبت به رژيم اسرائيل و عربستان است که همانند سياست ترامپ نيست. بايدن با به‌کارگيري يک نوع رئاليسم سياسي امتياز کمتري به اسرائيل مي‌دهد که به نفع ماست. ازسرگيري کمک به فلسطيني‌ها حاکي از اين است که آن حساسيت ترامپ نسبت به اسرائيل وجود ندارد و تماس تلفني با نتانياهو نيز حکايت از همين امر داشت. رفتار و مواجهه بايدن در مواجهه با عربستان نيز گوياي عدم سازگاري معيارهاي اين کشور با دموکرات‌هاست و موضوع خاشقچي از اهميت بالايي برخوردار است. لذا با در نظر گرفتن اين موضوعات به نظر مي‌رسد که فضاهاي روشني ايجاد شده و الان موقع اجراي سياست مدبرانه‌تري است.