تاثیر تحولات جهانی بر مذاکرات آستانه

در پانزدهمين نشست مذاکرات آستانه نمايندگان کشورهاي ضامن شامل ترکيه، روسيه و ايران و هيأت‌هاي مخالفان نظام و گي‌ير پدرسن، فرستاده سازمان ملل به سوريه شرکت مي‌کنند. در اين نشست درباره تحولات ميداني و سياسي بحث و گفت‌وگو خواهد شد. به‌ويژه اينکه دور پنجم نشست‌‌هاي کميته قانون اساسي سوريه در ژنو اخيرا برگزار شد، بدون اينکه شاهد پيشرفتي باشد. در اين ميان يک سال بين نشست قبلي و نشست فعلي فاصله افتاده و اتفاقات زيادي در عرصه بين‌المللي در اين مدت رقم خورده است. در اين ميان روسيه به‌عنوان يکي از بازيگران اصلي در سوريه از ابتدا نيز با اهداف مشخص وارد اين کشور شد که آن اهداف عبارت از حفظ دولت قانوني سوريه، حفظ منافع روسيه و تداوم نفوذ در منطقه خاورميانه عربي و شرق مديترانه است. روسيه همچنان اين اهداف را دنبال مي‌کند و به همين علت بعيد به نظر مي‌رسد که تحولات جهاني در نگرش روسيه به سوريه تاثير گذاشته باشد. اين به آن معناست که روسيه در آينده نيز از نظام سياسي سوريه دفاع خواهد کرد و نفوذ و حضور خود در اين کشور را حفظ مي‌کند. تغيير دولت در ايالات‌متحده و جنگ قره‌باغ نيز در اين عرصه بي‌تاثير است. بايد توجه داشت که روسيه اصلاح ساختار نظام سياسي سوريه را درخواست کرده است و آن را همچنان دنبال مي‌کند تا در عرصه نظامي و قانوني در اين کشور تحولاتي ايجاد شود اما اين موارد به آن معنا نيست که روسيه روش ديگري در قبال سوريه در پيش گيرد. امروز وضعيت سوريه به يک ثبات نسبي رسيده و گستره گروه‌هاي تروريستي به ادلب و يک يا دو شهر ديگر محدود شده است که اين يک دستاورد بزرگ براي سوريه‌اي است که در برهه‌اي از زمان، پايتخت آن در حال سقوط به دست داعش بود. شرايط امروز به نفع دولت مرکزي سوريه، روسيه و ايران است. در چنين شرايطي روابط روسيه و ترکيه به عنوان دو کشور موثر در سوريه، به حالتي درآمده است که قسمتي از آن را تضاد منافع شکل مي‌دهد. مشخصا روسيه به هيچ عنوان زير بار اين نخواهد رفت که ترکيه در ادلب باقي بماند يا در آن منطقه پايگاهي ايجاد کند اما از سوي ديگر به علت همکاري‌هايي که با دولت ترکيه دارند، مساله ادلب را به صورت معلق نگه داشته‌اند. آنها يک سياست بزرگ‌تر را دنبال مي کنند و آن جدا کردن ترکيه از بلوک غرب است. روسيه مي‌خواهد امروز ترکيه را در کنار خود نگه دارد و در روابط با ترکيه به صورت کلان نگاه مي‌کنند. به همين علت شايد مساله ادلب در اين برهه زماني در دستورکار قرار نگيرد و اين دو کشور موثر در سوريه درخصوص آن به بحث نپردازند. اين امر زماني تغيير مي‌کند که معادلات کلان در منطقه و در روابط ميان روسيه و ترکيه تغيير کند.